Kees van Dongen

Cornelis Theodorus Maria van Dongen (Rotterdam-Delfshaven, 26 januari 1877 - Monte Carlo, 28 mei 1968) was een Nederlands-Franse schilder. Met zijn werk was hij een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het fauvisme afkomstig uit Nederland. Van Dongen bracht zijn jeugd in Rotterdam door. Al vroeg werd zijn tekentalent ontdekt, maar geld om hem te laten studeren was er niet. Hij moest vanaf zijn veertiende zelf de kost verdienen. Hij volgde wel avondlessen aan de Rotterdamse "Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen" - de tegenwoordige Willem de Kooning Academie - van 1892 tot 1897, maar die bevielen hem niet. Hij betrok in Rotterdam een kamer boven het atelier van de schilder Martinus Schildt. In 1897 vertrok hij naar Parijs, waar hij in zijn onderhoud voorzag als huisschilder en als illustrator voor satirische tijdschriften. Op 11 juni 1901 trouwde Van Dongen met Juliana Augusta Preitinger, die hij nog kende van de Rotterdamse Academie. Ze kregen één dochter. In 1906 verhuisde het jonge gezin naar de 'Bateau-Lavoir' op rue Ravignan 13, waar het de vriendenkring rond Pablo Picasso en diens toenmalige vriendin Fernande Olivier leerde kennen. In 1921 scheidden Van Dongen en Preitinger. In 1953 trouwde hij met Marie-Claire Huguen, met wie hij nog één zoon kreeg. Het heeft Van Dongen niet aan maatschappelijke waardering ontbroken: in 1926 werd hem het Franse Légion d'Honneur toegekend en in 1927 de Belgische Kroonorde. In 1929 werden twee van zijn werken getoond in het Palais du Luxembourg. In hetzelfde jaar verkreeg hij het Franse staatsburgerschap.[1] Toen hij in 1968 in Monte Carlo overleed was hij 91 jaar oud. Hij begon zijn werk te exposeren in Parijs, onder andere op de geruchtmakende tentoonstelling van 1905 in de Salon d'Automne met onder anderen Henri Matisse. De heldere kleuren waarvan deze groep kunstenaars zich bediende, leverde hun de bijnaam Les Fauves ('Wilde Beesten') op. Van Dongen was ook korte tijd lid van de Duitse expressionistische groep Die Brücke. Van de Fauves waren Van Dongen zelf, Henri Matisse, André Derain, Maurice de Vlaminck en Albert Marquet de leidende figuren. Kenmerkend voor zijn werk zijn de primitief aandoende vormen en de felle, ongemengde kleuren. Van Dongen staat bekend om zijn vele schilderingen van het vrouwelijk naakt. Voor hem was de vrouw 'het mooiste landschap': de vrouw was zijn 'muze'. Later in zijn loopbaan (na 1918) legde hij zich vooral toe op het schilderen van portretten van de Parijse 'society'. Een van zijn bekendste modellen was Brigitte Bardot. Zijn sociale en commerciële activiteiten gingen, zo oordelen de meeste deskundigen, ten koste van het artistieke niveau dat hij in zijn jonge jaren had gehaald.